Pracujące kobiety często zadają sobie pytanie, jakie przysługują im prawa, kiedy zajdą w ciążę. Dla każdej młodej matki opieka nad dzieckiem jest priorytetem, dlatego pytanie o urlop macierzyński: o jego długość oraz o to, czy będzie płatny, zadaliśmy księgowej z biura Wikom. Zobacz, jakich odpowiedzi udzieliła na te pytania.
Ile trwa urlop macierzyński?
Urlop macierzyński jest podstawowym urlopem dla kobiety, która urodziła dziecko. Liczy się on od dnia urodzenia dziecka. Zgodnie z polskimi przepisami jego długość jest uzależniona od liczby urodzonych dzieci. Zapytana przez nas księgowa jasno odpowiada:
“Na jedno dziecko, co jest najbardziej standardową sytuacją, przypada 20 tygodni urlopu macierzyńskiego. Po urodzeniu bliźniaków kobieta ma prawo do 31 tygodni urlopu macierzyńskiego. Dla trójki dzieci urlop macierzyński wynosi 33 tygodnie, dla czwórki 35 tygodni. W przypadku pięciorga lub więcej dzieci urlop macierzyński wydłuża się do 37 tygodni.”
Zobacz też: ile dni urlopu przysługuje w 2022r.
Warto przy tym pamiętać, iż pierwsze czternaście tygodni urlopu macierzyńskiego to czas dla kobiety na odpoczynek i regenerację po porodzie. Po tym okresie kobieta może zrezygnować z drugiej części urlopu na rzecz ojca dziecka. Oznacza to, że mężczyzna może ubiegać się o ostatnie 6 tygodni urlopu jako o urlop tacierzyński (w przypadku urodzenia jednego dziecka).
Czy urlop macierzyński jest płatny?
Za czas urlopu macierzyńskiego przysługuje zasiłek macierzyński, który wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku. Zgodnie ze słowami odpowiadającej na nasze pytania księgowej, podstawą wymiaru zasiłku jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone w ciągu ostatnich 12 miesięcy poprzedzających niezdolność do pracy. W przypadku, w którym niezdolność do pracy powstawała przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia, podstawę stanowią wszystkie pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia, które obejmowało kobietę.
Przy stałym miesięcznym wynagrodzeniu to ono stanowi podstawę wymiaru zasiłku. Z kolei w przypadku osób, które są zleceniobiorcami lub prowadzą własną działalność gospodarczą, podstawą wymiaru zasiłku jest przeciętny miesięczny przychód z ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych.
Komu przysługuje urlop macierzyński?
Choć z pozoru wydawałoby się, iż każda kobieta powinna mieć możliwość skorzystania z urlopu macierzyńskiego, sytuacja jest bardziej skomplikowana. Prawo to przysługuje jedynie kobietom, które zatrudnione są na podstawie przepisów prawa pracy i mają prawo do ubezpieczenia chorobowego. Oznacza to, że urlop macierzyński automatycznie obejmuje wszystkie panie zatrudnione na podstawie umowy o pracę lub też wykonujące działalność gospodarczą. Przysługuje im również zasiłek macierzyński.
Inaczej jest w przypadku umów cywilno-prawnych, czyli popularnych w Polsce umów o dzieło i umów zlecenie. Jak podkreśliła rozmawiająca z nami księgowa z biura księgowego Wikom:
“W przypadku umowy zlecenie ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Aby otrzymać zasiłek macierzyński, kobieta musi pamiętać o zgłoszeniu się do ubezpieczenia chorobowego w ZUS-ie po podpisaniu umowy zlecenie. Niestety w przypadku umowy o dzieło ubezpieczenie chorobowe w ogóle nie przysługuje kobiecie, więc nie ma ona szans na uzyskanie zasiłku macierzyńskiego.
Decydując się na umowę o dzieło lub umowę zlecenie, kobieta może także wynegocjować dla siebie korzystne zapisy w umowie zlecenie z przyszłym pracodawcą. Jeśli znajdzie się tam zapis o urlopie macierzyńskim, to zgodnie z tak wynegocjowanymi warunkami, mimo iż nie są one obowiązkowe tak jak w przypadku umowy o pracę, urlop macierzyński wciąż będzie obowiązywał.”
