Policja, Straż Graniczna, Służba Celno-Skarbowa czy Służba Więzienna – to właśnie funkcjonariusze m.in. tych formacji mają prawo używać środków przymusu i broni palnej. Jednak każde użycie broni podlega ocenie, a niekiedy może skończyć się zarzutami. O jakich sytuacjach mowa? Kiedy przyda się pomoc adwokata z Katowic?
Kiedy broń to konieczność? Ustawowe przesłanki użycia i wykorzystania
Warunki użycia broni palnej zostały uregulowane w ustawie o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej. W art. 45 przywołanej ustawy można przeczytać, że funkcjonariusz może użyć broni palnej w celu odparcia bezpośredniego, bezprawnego zamachu na określone dobra, np. życie, zdrowie lub wolność swoją czy innej osoby. Funkcjonariusz może też oddać strzał:
- gdy zachodzi konieczność przeciwstawienia się osobie, która lekceważy wezwania do porzucenia broni czy niebezpiecznego przedmiotu lub usiłuje bezprawnie odebrać broń palną funkcjonariuszowi,
- podczas pościgu za osobą, wobec której istnieje uzasadnione podejrzenie, że popełniła przestępstwo, np. zabójstwa czy spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (więcej na ten temat można przeczytać na stronie internetowej https://pirozek.pl/),
- gdy konieczne jest ujęcie np. osoby dokonującej zamachu.
Po strzale – procedury, protokoły i wyjaśnienia dla prokuratury
Przed oddaniem strzału funkcjonariusz powinien podjąć określone działania. Jak przypomina adwokat w Katowicach, chodzi m.in. o wezwanie do porzucenia broni czy niebezpiecznego narzędzia. Interwencje przebiegają jednak dynamicznie i są źródłem stresu. Stąd też tak ważne jest dokładne i obiektywne wyjaśnienie każdej sprawy.
Postępowanie po użyciu lub wykorzystaniu broni palnej obejmuje m.in.:
- udzielenie pierwszej pomocy osobie zranionej,
- powiadomienie o skorzystaniu z broni palnej przełożonego lub osoby pełniącej służbę dyżurną,
- powiadomienie policji – dotyczy tylko sytuacji, gdy broni palnej użył pracownik ochrony,
- sporządzenie przez funkcjonariusza notatki i przekazanie jej przełożonemu.
Kiedy użycie broni kończy się zarzutami?
Niekiedy użycie broni przez funkcjonariusza może prowadzić do postawienia zarzutów, a wówczas może przydać się pomoc adwokata z Katowic. Kiedy funkcjonariusz może usłyszeć zarzuty? Gdy w wyniku zbadania sprawy okaże się, że zamiast sięgać po broń, powinien skorzystać ze środka przymusu bezpośredniego. Wówczas może on zostać oskarżony o niedopełnienie obowiązków służbowych i przekroczenie uprawnień.
W drugiej połowie lipca 2025 r. wydane zostały nowe wytyczne Prokuratora Generalnego w sprawie prowadzenia postępowań przygotowawczych w zakresie zdarzeń z użyciem środków przymusu bezpośredniego oraz broni palnej przez funkcjonariuszy wykonujących czynności służbowe. Wynika z nich, że postępowania powinny być prowadzone przez prokuratorów mających duże doświadczenie w prowadzeniu spraw kryminalnych.